Güç Trafoları

Transformatör(Trafo),  iki veya daha çok elektrik devresini manyetik indüksiyon yardımıyla birbirine bağlayan elektrik makineleridir.  Evimizde kullandığımız cep telefonu veya diz üstü bilgisayarların şarj aletleri ile başlayıp endüstriyel tesislerde veya santrallerde kullanılan çeşitleri dahil olmak üzere çok geniş kullanım alanları vardır.

Elektrik enerjisinin belli bir güçte gerilim veya akımını istenilen düzeye getirmek için sargılarının oranları farklarından faydalanır.

Yukarıda ki formüller sarım sayıları ile akım gerilim değişimini göstermektedir.

Trafolar iki ana başlık altında toplanabilir,

Dağıtım Trafoları, endüstriyel tesisler, toplu konut alanları gibi yerlerde, elektrik dağıtıcı firmadan gelen 34,5 kV gerilimi tesislerde kullanılan 400 V seviyesine indirmek için kullanılırlar.  Bunların haricinde daha öncelerden kullanılan şuan çok nadir görülen dağıtıcı şirketlerden 10 kV olarak elektrik alan yerlerde kullanılan 10 kV/400 V çeviren trafolarda mevcuttur.

Güç Trafoları, çok yüksek güçlerde, ve yüksek gerilimlerde kullanılırlar, genellikle santrallerde üretilen elektriğin gerilimini yükseltmek, indirici merkezlerde tam tersine gerilimi düşürmek için kullanılırlar.

Güç trafoları dağıtım trafolarına göre daha yüksek güçlerde kullanılırlar. Dağıtım trafoları 2500 kva (2,5 Mva) güce kadar tercih edilirken güç trafoları çok daha yüksek güçlerde tercih edilir. Güç ve gerilim yüksek olduğu için trafoların yapıları da büyümüş olur. Güç trafoları, büyük yapılarından dolayı taşıma zorlukları oluşturur. Bu nedenle yağlı tip olarak tercih edilen bu trafolarda, trafo yağı ayrı olarak taşınır ve trafo kullanılacağı yere yerleştirildikten sonra yağ doldurulup kullanıma hazır hale getirilir.

Güç trafoları genelde 34,5-154 kV arasında dönüştürme yapar. Bu sebepten dolayı endüstriyel tesislerde görebileceğimiz bir elektrik makinesi değildir. Üretilen enerji, hem kayıpları azaltmak hem kurulum maliyetini düşürmek hem de kurulum-bakım işlemlerini kolaylaştırmak için yüksek gerilim seviyesine çıkarılır. P=V*I formulü dikkate alınırsa, gücün sabit kaldığı durumda akım ile gerilim ters orantılıdır. Akım büyürse iletken kesiti kalınlaşmalıdır. Kesitin kalınlaşması maliyeti artırır ve kurulumu zorlaştırır. Ayrıca kalın iletkende deri etkisi oluşacağı için akım iletkenin dış duvarından akmaya çalışacak ve bu durum kayıpları artıracaktır. Tüm bu sebeplerden dolayı elektriğin iletimi sırasında yüksek gerilim tercih edilir. Gerilimi yüksek gerilim seviyesine çıkarmak ve dağıtım tarafında tekrardan OG seviyesine düşürmek için  güç transformatörleri kullanılır.